ماهي گلي‌ها آزمايش سلامت مي شوند
هر ساله صدها، هزارها و شايد ميليون‌ها ماهي قرمز بر روي سفره‌هاي هفت‌سين ايرانيان مي‌آيد، بيشتر اين ماهيان قرمز حتي به ؤانيه‌هاي تحويل سال نيز نمي‌رسند. ماهياني كه تنها براي چند روز عيد به صورت غيرانساني در يك ظرف با تراكم بالا و توسط افراد غيرمتخصا به فروش مي‌رسد و در نهايت هيچ‌گونه نظارتي بر توليد، پرورش و حتي فروش اين ماهيان از سوي دامپزشكي و شهرداري صورت نمي‌گيرد. روزهاي پاياني عيد نيز به گفته دامپزشكان ورود اين ماهيان قرمز به محيط زيست، صدمات جبران‌ناپذيري را به اكوسيستم وارد مي‌كند. امسال دستورالعملي از سوي سازمان دامپزشكي مبني بر نظارت بر اماكن فروش ماهيان قرمز و رعايت بهداشت در اين مراكز به شهرداري ابلاغ شده و اين در حالي است كه مانند سالهاي پيش ماهيان قرمز را در هر نقطه از شهر و در ميادين ميوه و تربار، كنار خيابان‌ها و... مي‌توان در ظروف غيراستاندارد مشاهده كرد. مهندس چراغعلي مديرعامل سازمان ميادين ميوه و تربار شهرداري تهران درباره دستورالعمل دامپزشكي مي‌گويد: اداره كل دامپزشكي دستورالعملي مبني بر ممنوع شدن فروش ماهيان قرمز در ميادين به شهرداري ابلاغ كرده بود، كه ما نيز خيلي سريع فروش اين ماهيان را ممنوع كرديم. ولي سازمان دامپزشكي بايد اين دستورالعمل را 3 يا 4 ماه پيش براي ما ابلاغ مي‌كرد. وقتي ما فروش ماهيان قرمز را در ميادين ممنوع كرديم، بلافاصله دستفروشان سر خيابان‌ها مشغول به فروش اين ماهيان شدند. ولي هم‌اكنون 2 دكتر دامپزشك از طرف سازمان دامپزشكي انتخاب شده است و مشغول بررسي ماهيان از لحاظ بهداشتي هستند و مجوز فروش آنها را در ميادين صادر مي‌كنند. ولي من در اين زمينه معتقد به كار كارشناسي و فرهنگ‌سازي در ميان مردم هستم، فروش ماهيان قرمز يا بايد ممنوع شود و هيچ‌كس اجازه توزيع آن را نداشته باشد يا اينكه فرهنگ‌سازي در رابطه با اين كار صورت بپذيرد. دكتر بابايي و مصيبي هم‌اكنون در ميدان بعثت مستقر هستند و به فروشندگان ماهي مجوز مي‌دهند و در ميادين نيز مدير بازار و بازرسان نيز نظارت ويژه‌يي بر فروش ماهيان قرمز دارند. هرچند بيماري‌هاي مشترك اندكي بين ماهي‌ها و انسان‌ها وجود دارد، ولي امكان انتقال بيماري به انسان در صورت رعايت نشدن بهداشت وجود دارد و بايد نكاتي را در اين زمينه رعايت كرد. دكتر محمد ترحمي دامپزشك در اين باره مي‌گويد: انواعي از باكتري‌ها مثل آنتروباكترياسه‌ها و برخي از انگل‌ها مثل سستودها مي‌توانند براي ماهي و حيوانات خونگرم و انسان بطور مشترك توليد بيماري كنند. به همين دليل بايد از دست بردن در تنگ ماهي كه بيشتر توسط كودكان انجام مي‌شود، پرهيز كرد. همچنين پس از خريد ماهي براي انتقال آن حتما بايد به موضوع همدمايي دقت كرد، ماهي‌ها خونسرد هستند و تغييرات ناگهاني دماي آب براي آنها بسيار مضر است و باعث صدمات زيادي به اندام‌هاي مختلف آنها مثل كيسه شنا مي‌شود، بنابراين هنگامي كه ماهي را به منزل برديد، كيسه حاوي ماهي را ابتدا بدون اينكه آن را باز كنيد، در داخل تنگ يا ظرفي كه پر از آب است، قرار دهيد. طبيعتا كيسه بر روي آب معلق مي‌ماند و دماي آب تنگ بعد از مدتي با آب داخل كيسه يكسان خواهد شد، سرعت تغيير درجه حرارت در محدوده‌يي كه براي ماهي قابل تحمل باشد براي هر ساعت 5 درجه سانتي‌گراد است. آب تنگي كه ماهي را در آن قرار مي‌دهيم نبايد داراي كلر باشد چرا كه ماده كلر براي ماهي‌ها بشدت سمي است و علت اصلي مرگ ماهي‌ها درون تنگ استفاده از آب لوله‌كشي شهري است كه حاوي مقادير زيادي كلر است. مي‌توان از آب جوش خنك شده يا آبي كه به مدت 24 ساعت در شرايط طبيعي نگهداري شده است براي تنگ ماهيان استفاده كرد. دماي مناسب براي ماهي حوض 2522 درجه سانتي‌گراد است كه عملا در فضاهاي مناسب براي سكونت انسان هم يافت مي‌شود. ظروف و تنگ‌هاي سر باريك و تعداد زياد ماهيان موجب خفگي مزمن ماهي‌ها خواهد شد. ماهي بخشي از عناصر مورد لزوم خود را از آب و از طريق پوست و آبشش جذب مي‌كند، به همين جهت لازم است ميزان املاح محلول در آب به ميزان استاندارد باشد و بايد به آب مقدار جزيي نمك طعام بدون عنصر يد اضافه كرد.ماهي‌هاي قرمز همه چيز خوار هستند، اما در تهيه غذا بايد دقت كرد كه قطعات غذايي هم اندازه با دهان ماهي باشد تا بتواند آنها را ببلعد، بيش از اندازه غذا دادن به ماهي‌ها سبب كثيف شدن آب تنگ مي‌شود. هرچه تعداد وعده‌هاي غذايي به ماهيان بيشتر باشد مثلاص روزي 3 بار، بهتر است. بهترين غذا براي ماهيان قرمز تخم ارتيما و گاماروس است. مقدار غذايي كه در هر وعده به ماهي مي‌دهيد بايد به اندازه‌يي باشد كه ماهي حداكثر 5 دقيقه آن را خورده باشد. در صورت مسافرت رفتن اگر تا 3 روز از ماهي‌ها دور هستيد مي‌توانيد به آنها غذا ندهيد، زيرا 3 روز گرسنگي براي ماهيان براحتي قابل تحمل است، اما در صورت مسافرت طولاني، بهتر است تغذيه ماهي را به شخصي كه وارد است واگذار كرده و از عادات غذايي ماهي خود او را مطلع كنيد. بسيار مشاهده شده است كه ماهي‌هاي قرمز تا چند سال مي‌توانند در همان تنگ و در شرايط مناسب زنده بمانند.ولي اگر نتوانستيد از ماهيان قرمز خود نگهداري كنيد، بهتر است از رها كردن ماهي‌ها در منابع آبي، جويبارها و رودخانه‌ها بپرهيزيد، زيرا جدا از ضرري كه از لحاظ تعادل اكوسيستم به منطقه ايجاد مي‌كند، اين ماهيان تعداد قابل توجهي از انواع اجرام )پاتوژن‌ها( را به همراه دارند كه باعث آلوده شدن ماهي‌هاي ديگر آن اكوسيستم شده و تلفات شديدي را در برخواهد داشت. ماهي‌ها را بايد ترجيحاص در حوضچه‌هاي مخصوصي كه شهرداري تدارك مي‌بيند رها كرد يا اينكه آنها را معدوم ساخت. معدوم كردن ماهي‌ها بسيار بهتر از آسيب رساندن به محيط زيست به صورت غيرقابل جبران خواهد بود.بنابرآنچه ذكر شد رعايت بهداشت در زمينه نگهداري ماهيان قرمز بسيار مهم و حياتي است و شايد زمان آن فرا رسيده است كه متوليان نظارت بر فروش ماهيان قرمز وظايف خود را به درستي انجام دهند. زيرا هيچ‌گونه نظارتي بر توليد و پرورش و فروش اين ماهيان صورت نمي‌پذيرد و حتي مساله توليد اين ماهيان در هاله‌يي از ابهام وجود دارد. تمام سازمان‌ها و ارگان‌ها معتقد هستند كه نظارت براين موارد در حوزه وظايف سازمان دامپزشكي كشور است. متاسفانه علي‌رغم پيگيري‌هاي بسيار در اين خصوص سازمان دامپزشكي و شخا دكتر مقصودفر، مديركل دفتر بهداشت و مبارزه با بيماري‌هاي آبزيان كه از سوي اين سازمان براي ارايه پاسخ معرفي شده بودند، هيچ‌گونه همكاري با ما نداشتند.ذكر اين نكته ضروري است كه هرساله ميليون‌ها تومان سرانه كشور صرف ماهيان قرمز در بخش خصوصي مي‌شود و در سياست‌هاي شيلات، وظيفه توليد و توزيع اين ماهيان ذكر نشده است. دكتر ابوالفضل سپهداري، عضو هيات علمي موسسه تحقيقات شيلات در اين باره مي‌گويد: ماهي شب عيد خورده و دستكاري نمي‌شود و بعد از مدتي طبق سنت‌هاي ايرانيان در حوضچه‌ها و پارك‌ها رهاسازي مي‌شوند، همه نگران كننده نيستند، علاوه بر آن با توجه به‌سيستم‌هاي پرورش و تكثير، حداكثر ممكن است اين ماهيان يكسري آلودگي‌هاي انگلي داشته باشند كه آنها هم در حد انتقال به انسان نگرا ن كننده نيستند. البته ممكن است اين ماهيان مشكل‌ساز باشند، آلودگي‌هاي استروپتوككي كه باكتريايي هستند، ممكن است از ماهيان قرمز به انسان سرايت كنند. در اين مورد گزارش‌هايي از مناطق مختلف كشور ارسال شده است. در اين زمينه شيلات به هيچ وجه نقش نظارتي ندارد و سازمان دامپزشكي ناظر است و طبعاص توصيه‌ها و دستورالعمل‌هاي مربوطه را تهيه، تدوين و به رسانه‌ها و وزارت بهداشت براي آگاهي عموم مردم ابلاغ مي‌كند.خريداري ماهيان قرمز ساليان سال يك سنت بوده است و يك عده نيز از اين راه، ارتزاق مي‌كنند. اگر بگوييم مكان‌هاي خاص و مكانيزم‌هايي براي توليد اين ماهيان بايد وجود داشته باشد، امكان‌پذير نيست، زيرا اين كار زير نظربخش خصوصي است و در نهايت دولت اگر ضرورت داشته باشد و خطري احساس كند بايد براين موضوع نظارت داشته باشد. شيلات وظيفه توليد و توزيع ماهيان قرمز را ندارد و در اين رابطه قرار است يك بخش خصوصي فعال و گسترش يابد و ما شاهد تبعات توليد بخش خصوصي باشيم، ولي با اين حال اين موضوع نفي كننده حضور سازمان‌هاي ناظر در صورتي كه تهديداتي وجود داشته باشد، نيست. با اين حال بايد به راه‌هاي انتقال بيماري توجه كردأ خوردن، تماس و چرخه‌هاي زيستي كه باعث رشد انگل مي‌شود شامل ماهيان حوض نيست. با اين وجود بايد نظارت‌هاي كنترلي در اين زمينه صورت بگيرد و خريداران ماهي قرمز بايد در اين زمينه آگاهي داشته باشند و در پايان عيد نوروز ماهيان را در آب‌هاي بسته‌أ پارك‌ها و حوض‌خانه‌ها رها كنند تا از اين طريق باعث انتقال بيماري نشوند. منبع: اعتماد، هفدهم اسفند
posted by سعید @ 8:44 a.m.
0 comments
0 Comments:
Post a Comment
<< Home