مگر جمهوری اسلامی روی آب بناشده است؟

مخالفت با راه اندازی شبکه ماهواره ای صبا توسط مهدی کروبی از نسل اول مدیران انقلاب اسلامی تصویرهای جدیدی ازوضعیت آزادی بیان، حتی میان کسانی که پیش از این در دایره خودی ها جای می گرفتند، درجامعه ایرانی منعکس می کند. مهدی کروبی پیش از این در مصاحبه ای گفته بود اگر امام راحل زنده بود با راه اندازی شبکه های ماهواره ای موافقت می کرد. به اعتقاد رییس مجلس ششم، علی لاريجانی دبير شوراي عالي امنيت ملي، مسوول و مسبب اصلي تعطيلي موقت برنامه‌هاي شبكه صباست
این تفسیرهای لاریجانی است نه شورای نگهبان
کروبی در مخالفت با توقف راه اندازی شبکه صبا مواضع لاريجاني، آيت‌الله يزدي و شوراي نگهبان درباره‌ي تأسيس راديو وتلويزيون غيردولتي را مورد توجه قرار می دهد ومی گوید: " مطرح مي‌كنند كه طبق اصل ۱۷۵ قانون اساسي راديو و تلويزيون دولتي است؛ بنابراين اگر كسي در آن سوي دنيا هم بخواهد راديو و تلويزن افتتاح كند بايد حتما دولتي باشد. " مهدی کروبی سپس این پرسش را مطرح می کند که "مگر ما سابقه‌ي فعاليت در مجلس نداريم؟ چگونه است كه يك شخص مثل علي لاريجاني به شوراي نگهبان نامه ارسال مي‌كند كه تفسير اصول قانون اساسي را بگيرد؟ ايشان مي‌توانند از شوراي نگهبان تفسير بخواهند؟ طبق ماده ۱۸ آيين‌نامه تنها رييس‌جمهور، رييس مجلس و اعضاي شوراي نگهبان مي‌توانند درخواست تفسير بدهند." او سپس با اظهار شگفتی از بخش هایی از این نامه می گوید:" جالب اين‌كه در جواب يك سوال نامه آمده كه به هيچ‌وجه نمي‌توان هيچ نوع شبكه كابلي، فيبري، نوري و. . . غيردولتي در داخل و خارج كشور تأسيس كرد. " کروبی از مواضع اعلام شده در خصوص اصول ۱۴۴ و۱۷۵ قانون اساسی ابراز تاسف می کند و معتقد است که این اصول را لاریجانی تفسیرکرده ونه شورای نگهبان
حتی مرجع هم نمی تواند
به گفته کروبی در چنین شرایطی حتی "اگر يك آيت‌الله‌العظمي بخواهد در خارج از كشور شبكه‌اي ماهواره‌اي راه بيندازد و از آن طريق از عقايد اسلامي و ارزش‌ها دفاع كند و فرهنگ بسازد با توجه به اين صحبت آقايان خلاف قانون اساسي است و نمي‌شود اين كار را كرد" وی از مسوولان كشور خواسته است اجازه دهند يكي، دو ماه اين شبكه كار خود را آغاز كند و اگر مشكلي پيش آمد، خود و يا آنها كار آن را متوقف كنند. اگرچه بسیار دور از ذهن است که با توجه به موضع گرفته شده چنین اجازه ای صادر شود. کروبی درمورد محتوای شبکه خود اینگونه توضیح می دهد:" ما كه نمي‌خواهيم كار قاچاق انجام دهيم و تلويزيون ساز و رقص راه بيندازيم . قطعا فعاليت‌هاي هنري و موسيقي اين شبكه در حد همين برنامه‌هاي جمهوري اسلامي خواهد بود. " به گفته منابع مطلع ، مقامات جمهوری اسلامی علاوه برآنکه بیم دارند تلویزیون کروبی نه تنها محفلی برای اصلاح طلبان خارج از حکومت باشد، بلکه با توجه به روحیات کروبی در برخی موارد منجر به انتشار برخی اخباری باشد که مورد تایید برخی ارکان نظام نیست. او پس از انتخابات ریاست جمهوری اخیر تهدید کرده بود به بیان پشت پرده انتخابات مبادرت خواهد کرد. اگر چه با دخالت برخی مقامات عالی رتبه نظام وی مجبور به سکوت شد. به علاوه صدور اولین مجوز برای چنین فعالیتی به صورت قریب به یقین درخواست های دیگری را به دنبال خواهند داشت ودر صورت موافقت با یک درخواست، امکان مخالفت با درخواست های مشابه دشوار خواهد بود. به این ترتیب با این مخالفت، مقامات حکومتی انتظار دارند پرونده تاسیس تلویزون های خصوصی در کشور به نوعی بسته قلمداد شود. در ايران چنان که در دوران پادشاهی مجوز نشريه تنها به کسانی داده می شد که مورد تائيد مقامات عالی بودند، بعد از انقلاب هم به فاصله کمی روحانيون و انقلابيون شناخته شده تنها کسانی بودند که مجوز انتشار نشريه به آن ها داده می شد. اما اين مانع نتوانست از انتشار نشرياتی که حاکميت آنان را نمی پسندد جلوگيری کند. چنانکه موسوی خوئینی ها روزنامه سلام، هادی خامنه ای (برادر رهبرانقلاب) روزنامه حیات نو، محتشمی پور (روزنامه بیان) را راه اندازی کرده بودند که به دليل گرايش های اصلاح طلبانه تعطيل شدند. در سال های اخير همزمان با رايج شدن تاسيس خبرگزاری ها، همين روند معمول گرديد. به نظر می رسد که نسل دوم می کوشد اين تجربه در مورد فعاليت های تلويزيونی معمول نشود و تاسيس شبکه هائی که در داخل ايران امکان تهيه برنامه داشته باشند ممنوع و در انحصار سازمان صدا و سيما [ زير نظر رهبری] بماند. با همه اين ها، توقف کار شبکه صبا نشان می دهد که چگونه مرزبندی های جدیدی بین نیروهای نسل اول انقلاب ونیروهای نسل دوم انقلاب در حال پر رنگ شدن است. خارج شدن نیروهای نسل اول انقلاب وحتی همراهان بنیان گذار انقلاب اسلامی از دایره خودی ها، همچنین از نگرانی هایی حکایت می کند که بخشی از حاکمیت جمهوری اسلامی علی رغم دراختیار داشتن همه بخش های قدرت انتصابی وانتخابی، ازوجود حتی یک آزادی بیان کنترل شده دارد. اگرکروبی نتواند حرف بزند، چه کسی می​تواند؟ توقف اجباری شبکه صبا، اعتراض جمعی از اصلاح طلبان را برانگیخته است. محمد حسین خلیلی اردکانی نماینده پیشین مجلس ششم به سایت امروز می گوید: اگر در جامعه ايران كروبي حق حرف زدن نداشته باشد تكليف سايرين چه مي‌شود؟" وی می افزاید: " آقاي كروبي از ياران نزديك امام بوده است و مسير زندگي و فعاليت سياسي ايشان كاملا روشن مي‌باشد و در صورتي كه اين محدوديت ها شامل ايشان شود حساب ساير گروه‌ها مشخص است." خلیلی اردکانی سپس به مخاطراتی اشاره می کند که چنین ممنوعیت هایی به دنبال می آورد:"وقتي مطالبات انباشته شود حاملان مطالبات در آينده كساني خواهند بود كه به هيچ وجه با راه انقلاب سازگاري ندارند و اين بدعتي كه توسط حاكميت به منظور محدود كردن مراكز اطلاع‌رساني پايه گذاري شده است به یقین یکی از تسریع کنند گان این امر خواهد بود." فاطمه راکعی رییس کمیسیون زنان جبهه مشارکت نیز، روش‌هاي قيم مآبانه ، تحكم و ديكتاتوربازي براي محدود كردن رسانه‌ها راروش‌هايي نخ‌نما شده که تاریخ مصرف آنها به پایان رسیده است بر می شمارد ومی افزاید: "متوقف كردن فعاليت‌ ماهواره‌‌اي شبكه صبا حاصل انحصارگرايي صاحبان قدرت است، اين تفكر با نگرش "يا ما يا هيچ" همه مسائل را تجزيه و تحليل مي‌كند." در حالی مهدی کروبی از دست داشتن علی لاریجانی دبير شورای امنیت ملی، و عده ای ديگر ضرغامی رییس سازمان صدا وسیما وبرخی مقامات دفتر رهبری را در تعطیلی شبکه صبا موثر می دانند، خانم راکعی نماینده مجلس ششم معتقد است "صاحبان قدرت مي‌توانستند لااقل ژست دموكراتيك به خود بگيرند و دليلي نداشت كه از چند صدايي بودن جامعه تا اين حد بهراسند." راكعي تصريح كرد: حاكميت در نهايت ناچار خواهد بود كه به رفتار دموكراتيك تن بدهد و بگذارد تا بقيه مردم نظرات خود را بيان كنند و شنونده سخنان ديگران باشند. اين چه عدالتي است كه فردي مثل كروبي با سابقه مشخص نتواند حرف خود را بزند و به نظر می رسد اقدامات حاكميت در راستاي محدود كردن شبكه صبا به گسترش ديكتاتوري كمك ‌كند
مگرجمهوری اسلامی روی آب بنا شده است؟
شهربانو اماني نماينده مجلس ششم نیز مسئولان دخیل درتوقف شبکه ماهواره صبا را به شدت مورد انتقاد قرار می دهد ومی گوید:"صاحبان قدرت با در دست داشتن تمام امكانات كشور چرا بايد نگران برنامه‌هاي شبكه ماهواره‌اي صبا باشند؟مگر پايه‌هاي نظام جمهوري اسلامي روي آب بنا شده است كه چنين رفتاري را در مورد رسانه‌ها پيشه كرده‌اند متولیان امر بايد بدانند تك صدايي كردن جامعه چاره كار نيست." امانی معتقد است " با توجه به دوران انفجار اطلاعات، فيلترينگ سايت‌ها در كوتاه مدت شاید مانع دستيابی افراد به اطلاعات مي‌شود اما مطمئنا در دراز مدت مخالفان اطلاع رساني آزاد راه به جائی نخواهند برد."
این نماینده پیشین مجلس نیز معتقد است دردراز مدت چنین ممانعت هایی ثمر بخش نخواهد بود:"افرادي كه قصد دارند جاده سياسي را يك طرفه كنند شايد بتوانند با ايجاد حصار آهني براي فعاليت شبكه صبا محدوديت ايجاد كنند اما در دراز مدت نمي‌توانند مانع اين فعاليت ها شوند." گزارشگران بدون مرز در اطلاعیه ای درهمین خصوص می نویسد: "ممنوع کردن فعاليت تلويزيون ماهواره ای صبا نشان دهنده نقش شورای عالي امنيت ملي که رياست آن بر عهده ی رئيس جمهور و مصوبات آن تنها با تصويب رهبر جمهوری اسلامي قابل اجرا مي باشند، در پيشبرد سانسور و همچنين دشواری فرار از آن در ايران است. در اعتراض به این اقدام مقامات دولتی شورای عالی امنيت ملی در سانسور مطبوعات و رسانه ها سابقه طولاني دارد." این سازمان حقوق بشری سپس به موارد دیگری از نقض آزادی بیان توسط شورای امنیت ملی می پردازد:" همين نهاد اخيرا با همکاری وزارت اطلاعات برخي از روزنامه نگاران و روزنامه ها را در انتشار اخباری در باره سقوط هواپيمای سي –۱٣٠ که منجر به مرگ ٨٤ روزنامه نگار و همکار رسانه ای شد، منع کرده اند. پيش از اين نيز در مواردی چون مذاکره با امريکا و يا مذاکرات اتمي شورای عالی امنيت ملی برای مطبوعات دستور سانسور صادر کرده بود
بازار داغ روایت پشت پرده​ها
در همين حال سایت خبری بازتاب از شکایت رییس سازمان صدا وسیما خبر می دهد. بازتاب می نویسد:": توقف فعاليت شبكه «صبا» ـ وابسته به مهدي كروبي ـ به علت شكايت سازمان صداوسيما بوده است. برخلاف اطلاعات منتشرشده در رسانه‌هاي گروهي، مبني بر توقف فعاليت شبكه ماهواره‌اي فارسي‌زبان «صبا» از سوي دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي، يكي از مقامات ارشد قضائي دستور توقف فعاليت اين شبكه را صادر كرده است. اين دستور، پس از شكايت سازمان صداوسيماي جمهوري اسلامي از راه‌اندازي اين شبكه ماهواره‌اي انجام شده است." به گزارش بازتاب " صداوسيما با استناد به اصول ۴۴ و ۱۷۵ قانون اساسي، راه‌اندازي شبكه ماهواره‌اي كروبي را خلاف قانون اساسي دانسته و درخواست توقف فعاليت آن را از دستگاه قضائي صادر كرده است. پيرو اين شكايت، يكي از مقامات ارشد دستگاه قضائي، دستور توقف فعاليت اين شبكه را به اطلاع كروبي رسانده است. " خبرگزاري فارس نزديک به جناح راست به نقل از یک منبع مطلع نوشته " به رغم ادعاي بهروز افخمي،حكومت امارات متحده عربي از فعاليت دفتر شبكه ماهواره‌اي صبا در دوبي جلوگيري كرده است." این منبع به خبرگزاری فارس گفته است" اماراتي‌ها در شرايط جديد منطقه‌ خاورميانه از هر گونه ايجاد تنش در روابط با ايران ابا دارند و از همين رو بود كه در اولين روزهاي پيش از آغاز فعاليت شبكه تلويزيوني صبا تصميم گرفتند مجوز فعاليت آن را به حالت تعليق درآورند. ضمناً اماراتي ها ممكن است از احتمال انجام اقدام مشابه عليه خود نگران باشند چراكه آسيب پذيري آنها كم نيست." خبرگزاری فارس در حصوص نامه بهروز افخمی مدیر این شبکه نوشته است :" بهروز افخمي، مدير شبكه صبا، ديروز در اقدامي نامتعارف، با انتشار نامه سرگشاده‌اي خطاب به دبير شوراي عالي امنيت ملي ناكامي در آغاز فعاليت اين شبكه را به تضييقات ايجاد شده از سوي نهادهاي ايراني نسبت داد. روزنامه كيهان در شماره روز خود مانند هميشه نگاه امنيتی به ماجرا انداخت و نوشت "چند تن از سرمايه داران مقيم داخل و خارج كشور، تامين بخشي از هزينه‌ راه اندازي و اداره تلويزيون ماهواره‌اي صبا را به عهده گرفته اند و همچنين قرار است جمعي از ناراضيان سياسي داخلي و اپوزيسيون خارج نشين براي تدارك برنامه‌هاي اين شبكه با افخمي همكاري كنند و همين امر هم باعث شده است، مهدي كروبي نسبت به تعطيلي موقت تلويزيون صبا نظر مثبت نشان دهد. بهروز افخمي كه در جريان رقابت‌هاي انتخاباتي رياست جمهوري، عملا مشاور رسانه ای كروبي بود، پيش از مديريت راه اندازي «صبا» در تلاش بود با اخذ وام ۴۰۰ هزار دلاري از رئيس جمهور پيشين، تلويزيوني ماهواره‌اي در خارج كشور تاسيس كند. به این ترتیب، با اعلام مواضع طرف های درگیر در ماجرای راه اندازی شبکه ماهواره ای صباف برگ دیگری از مواجهه با انتشار اطلاعات در کشور رقم می خورد و تصاویر جدیدی آفریده می شود. تصاویری که حاکی از وضعیت ورویکرد مسئولین به موضوع آزادی بیان و انحصارخبررسانی درسیطره دولت است. با توجه به رویکرد دولت در بخش هایی مانند اینترنت و مطبوعات و حتی ماهواره، به نظر می رسد چشم اندازه شکستن انحصار خبررسانی رسمی در کشور همچنان تیره باقی بماند. به علاوه تمایل برخی از اصلاح طلبانی که خود از تاسیس شبکه تلویزیونی به عنوان راهی برای مبارزه با سانسور خبری خبرداده بودند نیزپاسخ کاملی دریافت می کنند تا برای ارتباط با جامعه راه دیگری را جستجو کنند

امید معماریان

منبع : روز آنلاین