راه حل خوشايندي وجود ندارد

هنوز هم وقتي موضوع توقف اهداف هسته اي ايران به ميان مي آيد، ديپلمات هاي سرتاسر جهان مي گويند: گزينه نظامي در کار نيست. اروپاييان اين جمله را مي گويند. چيني هايي که به نفت ايران نياز دارند و روس هايي هم که ميلياردها دلار از تجارت صلح آميز هسته اي ايران عايدشان مي شود، با تأکيد اين جمله را تکرار مي کنند. حتي جنگ طلبان دولت بوش نيز هيچ تهديدي نمي کنند. روز پنجشنبه وقتي در يک مصاحبه تلويزيوني از ديک چني معاون رئيس جمهوري آمريکا سئوال شد: " آيا اين احتمال وجود دارد که آمريکا براي توقف برنامه هسته اي ايران به زور متوسل شود؟"، وي با اين سئوال طوري برخورد کرد گويي بمب اتم است. ديک چني با دقت و پرهيز از به کار بردن الفاظي که زماني براي هشدار دادن به صدام حسين استفاده کرد، پاسخ داد: "هيچ رئيس جمهوري نبايد گزينه نظامي را از دستور کار خارج کند." به نظر مي رسد آقاي چني سعي داشت به قدر کافي ابهام ايجاد کند تا ايران را به فکر وادارد. بنابراين، دو سئوال در اينجا مطرح خواهد شد: اگر ديپلماسي با شکست رو به رو شود، آيا آمريکا به گزينه نظامي متوسل خواهد شد؟ و اگر متوسل نشود، چه خواهد شد؟ پاتريک لانگ رئيس اسبق سازمان اطلاعات- دفاع خاورميانه مي گويد: "گفتن اينکه هيچگونه راه حل نظامي براي اين مسأله وجود ندارد، يک جور حرف بي معني است. ممکن است راه حل خوشايندي وجود نداشته باشد، اما راه حل نظامي وجود دارد." در واقع آقاي لانگ به اين مطلب اشاره مي کند که ايران مي تواند نمونه يک مطالعه موردي براي انجام اقدام نظامي بازدارنده عليه يک تهديد روز افزون باشد. اين دقيقاً همان سياستي است که دولت بوش در سال 2002 رسماً به آن اشاره کرد. اما حتي اگر انهدام تأسيسات اتمي ايران، هسته اي شدن اين کشور را به تأخير بياندازد، باعث خواهد شد که متحدان آمريکا از يکديگر دور، شايد بسياري از ايرانياني که از دولت اقتدارگراي ايران منزجر هستند، به دشمنان سرسخت آمريکا تبديل شوند. ايران روش هاي بسياري براي انجام اقدامات تلافي جويانه دارد که از آن جمله مي توان به ضربه زدن به بازارهاي نفتي اشاره کرد. يکي از مقامات عالي رتبه آمريکا که در طراحي هجوم نظامي اين کشور به عراق سهيم بود، اخيراً اظهار داشت: "آيا ما مي توانيم به ايران حمله کنيم؟ البته. اما آيا مي توانيم پيامدهاي آن را نيز کنترل نماييم؟ ترديد دارم. همين نگراني ها بود که باعث شد رئيس جمهور بيل کلينتون از حمله به کره شمالي در سال 1994 ممانعت ورزد." ايرانيان به دقت مسأله کره شمالي را زير نظر گرفتند و اين است که امروز در واشنگتن، تجربه کره شمالي زيربناي استدلال هاي ديپلماسي در برابر زور را تشکيل مي دهد. مشکل اين نيست که واشنگتن اهداف مورد نظر را نمي شناسد. بسياري از تأسيسات هسته اي ايران و يا دست کم آنهايي که سازمان هاي اطلاعاتي آمريکا از آنها خبر دارند، به راحتي قابل رويت هستند و حتي وجود آن دسته از تأسيساتي که در زيرزمين پنهان هستند، توسط ماهواره هاي جاسوسي به ثبت رسيده است. مشکل اين است که پيامدهاي جهاني حمله به ايران، آمريکا را فلج خواهد کرد. جان هامري معاون وزير دفاع آمريکا در سال هاي 1997 تا 1999 مي گويد: "کنايه اينجاست که شرايط ايران بر عکس عراق است. از آنجا که بازرسان بين المللي در ايران حضور داشته اند، ما چيزهاي زيادي در مورد تأسيسات ايران مي دانيم. گزارش هاي بازرسي آنها به طراحان پنتاگون کمک کرده است برنامه حمله به آسيب پذيرترين تأسيسات ايران را تنظيم کنند." اشتون کارتر کارشناس مسائل گسترش سلاح هاي اتمي در دانشگاه هاروارد مي گويد: "برچيدن برنامه هسته اي ايران ممکن نيست، اما قطعاً با انجام حملات درست مي توان فعاليت آن را به تأخير انداخت." به گفته مقامات آمريکا، هرگونه حمله به تأسيسات هسته اي ايران با نيروگاه نطنز آغاز خواهد شد که ايران سال ها وجود خارجي آن را پنهان کرد. بعد نوبت به کارخانه هاي ساخت قطعات سانتريفيوژ، نيروگاه اصفهان، مراکز تحقيقاتي و تأسيسات نظامي خواهد رسيد. با اين وجود، هامري معتقد است: "بمباران تأسيسات ايران، کل کشور را با رهبران تندروي ايران متحد خواهد کرد و اين امر با آنچه که ما سعي داريم در ايران به آن دست پيدا کنيم، مغايرت دارد. هدف ما اين است که مردم دنيا ديده و تحصيلکرده ايران که در برخي موارد حامي آمريکا هستند، حکومت جديدي را پايه گذاري کنند."اما سئوالي که همچنان باقي است اين است که اگر گزينه حمله نظامي به ايران منتفي باشد، با توجه به اينکه ايران تاکنون مشوق هاي سه کشور اروپايي و روسيه را در قبال توقف برنامه تسليحاتي هسته اي خود نپذيرفته است، چه امتيازاتي مي توان به ايران ارائه داد؟ مناظره امروز غرب، روسيه و چين در اين خصوص است که اگر ايران هسته اي شود و جنگ سرد دربگيرد، اول چه کسي تسليم خواهد شد؟ منبع: نيويورک تايمز، 22 ژانويه

منبع : روز آنلاین